ورزش و فعالیت بدنی بخش مهمی از سبک زندگی سالم است، اما بلافاصله پس از بلفاروپلاستی، انجام حرکات سنگین می‌تواند روند بهبود را مختل کرده و حتی باعث افزایش تورم و خونریزی در ناحیه پلک شود. بسیاری از بیماران نمی‌دانند چه زمانی پس از عمل می‌توانند به فعالیت‌های روزمره ورزشی خود برگردند یا چه ورزش‌هایی ممکن است به نتیجه جراحی آسیب بزنند.
در این مقاله به‌طور کامل توضیح می‌دهیم که بازگشت به ورزش باید با چه سرعتی انجام شود، چرا برخی تمرین‌ها خطرناک‌اند و چه اقداماتی برای جلوگیری از عوارض ضروری است. هدف این است که بیمار با آگاهی بیشتر، بدون نگرانی و با رعایت نکات پزشکی، سلامت جسم و زیبایی چهره خود را هم‌زمان حفظ کند.با دکتر بیتا ساقی همراه باشید!
چرا ورزش بلافاصله بعد از بلفاروپلاستی خطرناک است؟
پس از بلفاروپلاستی ، بافت‌های اطراف چشم هنوز آسیب‌پذیر هستند و بخیه‌ها در مرحله‌ی اولیه ترمیم قرار دارند. هر فعالیتی که موجب افزایش فشار خون و ضربان قلب شود، می‌تواند باعث تجمع خون در ناحیه جراحی و افزایش تورم یا خونریزی شود. حتی حرکات ساده‌ای مانند خم شدن ناگهانی یا بلند کردن اجسام سنگین ممکن است التهاب و کبودی را تشدید کند.
عرق کردن در روزهای ابتدایی نیز می‌تواند خطر عفونت را افزایش دهد، زیرا تعریق نزدیک زخم‌ها محیطی مرطوب ایجاد می‌کند و ورود باکتری‌ها به محل جراحی را آسان‌تر می‌سازد. علاوه بر این، فعالیت شدید می‌تواند باعث کشیدگی عضلات صورت و پلک شود و روند ترمیم بخیه‌ها را مختل کند.
برای جلوگیری از این مشکلات، لازم است بیماران تا زمانی که تورم و حساسیت ناحیه پلک به‌طور محسوس کاهش نیافته، از هرگونه ورزش و فعالیت فیزیکی شدید خودداری کنند.
جدول زمانی بازگشت به فعالیت‌های ورزشی بعد از بلفاروپلاستی
بازگشت به ورزش باید مرحله‌به‌مرحله انجام شود تا روند بهبود پلک‌ها بدون آسیب ادامه پیدا کند. بدن در طول چند هفته اول پس از بلفاروپلاستی به مراقبت ویژه نیاز دارد و هرگونه عجله در انجام فعالیت‌های شدید می‌تواند نتیجه جراحی را تحت‌تأثیر قرار دهد.
در هفته اول توصیه می‌شود تنها پیاده‌روی بسیار سبک در خانه برای جلوگیری از خشکی عضلات انجام شود. در هفته دوم، اگر تورم تا حد زیادی کاهش پیدا کرده باشد، می‌توان زمان پیاده‌روی را کمی افزایش داد، اما همچنان باید از خم شدن، پریدن یا حرکات تند سر و گردن خودداری کرد.
در هفته سوم تا چهارم معمولاً بیمار قادر است فعالیت‌های هوازی ملایم مانند پیاده‌روی تند یا دوچرخه ثابت را به‌تدریج شروع کند، به شرط آنکه ضربان قلب بیش از حد افزایش نیابد. فعالیت‌های سنگین‌تر مانند بدنسازی، شنا یا تمرین‌های پرفشار باید تا پایان هفته چهارم تا ششم به‌تعویق بیفتند تا بخیه‌های داخلی و بافت‌های عمیق‌تر کاملاً ترمیم شوند.
در نهایت، ورزش‌های تماسی مانند فوتبال، بسکتبال و هنرهای رزمی باید طبق نظر پزشک و معمولاً بعد از ۸ هفته یا بیشتر انجام شوند؛ زیرا هر ضربه یا فشار ناگهانی به پلک می‌تواند نتیجه عمل را تحت‌تأثیر قرار دهد.
ورزش‌های ممنوع پس از بلفاروپلاستی و دلایل آن
برخی فعالیت‌های ورزشی به دلیل فشار شدید فیزیکی یا احتمال ضربه مستقیم به چشم، در دوران نقاهت پس از بلفاروپلاستی کاملاً ممنوع هستند. این گروه از تمرین‌ها باعث افزایش ناگهانی فشار خون، انقباض عضلات صورت یا تعریق شدید می‌شوند که می‌تواند تورم و خونریزی را تشدید کند یا به بخیه‌ها آسیب برساند.
ورزش‌هایی مانند وزنه‌برداری سنگین، شنا، دویدن سرعتی، کراس‌فیت و تمرین‌های HIIT به دلیل فشار بالا بر سیستم گردش خون و افزایش سریع ضربان قلب، در هفته‌های ابتدایی نباید انجام شوند. همچنین یوگای وارونه و حرکاتی که سر پایین‌تر از بدن قرار می‌گیرد می‌تواند موجب تجمع خون در پلک‌ها شود و روند ترمیم را مختل کند.
فعالیت‌های تماسی مانند فوتبال، والیبال، بوکس و ورزش‌های رزمی نیز خطر ضربه و برخورد را افزایش می‌دهند. کوچک‌ترین ضربه به ناحیه پلک در دوره نقاهت کافی است تا محل جراحی دچار بازشدگی بخیه‌ها یا خونریزی داخلی گردد و نیاز به درمان مجدد ایجاد شود.
به همین دلیل، بیمار باید دستورهای پزشک را به‌دقت رعایت کرده و بازگشت به هر فعالیت سنگین را به مرحله‌ای موکول کند که زخم‌ها کاملاً بهبود یافته باشند.
چه ورزش‌هایی بعد از بلفاروپلاستی مجاز و مفید هستند؟
پس از بلفاروپلاستی، مهم‌ترین هدف در هفته‌های ابتدایی، حفظ سلامتی بدن بدون ایجاد فشار اضافه بر بافت‌های در حال ترمیم است. برخی فعالیت‌های سبک می‌توانند جریان خون را بهبود دهند، خطر لخته شدن خون را کاهش دهند و بدون ایجاد آسیب، باعث افزایش احساس انرژی و روحیه بیمار شوند.
در چند روز اول، پیاده‌روی ساده داخل خانه بهترین انتخاب است. این فعالیت بدون بالا بردن ضربان قلب، سیستم گردش خون را فعال نگه می‌دارد و از احساس خستگی و خشکی عضلات جلوگیری می‌کند. پس از هفته دوم، با اجازه پزشک می‌توان مدت پیاده‌روی را افزایش داد یا دوچرخه ثابت بسیار سبک را امتحان کرد.
تمرین‌های کششی ملایم برای عضلات گردن، کمر و پاها نیز مجاز هستند، به شرط اینکه هیچ فشاری به صورت و چشم‌ها وارد نشود. همچنین تمرین‌های تنفسی و ریلکسیشن که در کاهش استرس مؤثرند، روند بهبود را تسریع کرده و تورم پلک‌ها را کاهش می‌دهند.
در مجموع، فعالیت‌های ورزشی سبک تا زمانی که زخم‌ها و بافت‌های عمقی پلک به‌طور کامل ترمیم نشده‌اند، بهترین گزینه برای حفظ سلامتی و جلوگیری از عوارض هستند.
مراقبت‌های ضروری هنگام بازگشت به ورزش پس از بلفاروپلاستی
با شروع مجدد فعالیت‌های ورزشی بعد از بلفاروپلاستی، رعایت چند نکته مهم باعث می‌شود نتیجه جراحی دچار آسیب نشود و روند ترمیم همچنان به‌درستی ادامه یابد. اولین نکته، افزایش تدریجی شدت تمرینات است. هیچ‌گاه نباید به‌طور ناگهانی به تمرین‌های شدید بازگشت؛ زیرا ممکن است باعث افزایش تورم، خونریزی یا احساس کشش در ناحیه پلک شود.
کنترل دمای بدن و جلوگیری از تعریق بیش از حد اهمیت دارد، چون رطوبت ناشی از عرق می‌تواند باعث تحریک زخم‌ها و افزایش خطر عفونت شود. به همین دلیل بهتر است ورزش در محیط خنک انجام شود و پس از تمرین، صورت با آب خنک و به‌آرامی شسته شود.
بیماران باید از لمس یا فشار دادن چشم‌ها و صورت هنگام تمرین خودداری کنند و در فعالیت‌هایی که احتمال برخورد وجود دارد، استفاده از محافظ مناسب چشم توصیه می‌شود. همچنین نوشیدن آب کافی و انجام تمرین‌های تنفسی برای حفظ آرامش روانی بسیار مفید است.
در صورتی که هنگام فعالیت بدنی علائمی مثل افزایش ناگهانی تورم، درد، تاری دید یا خونریزی مشاهده شود، باید تمرین بلافاصله متوقف و با پزشک تماس گرفته شود. رعایت این اصول ساده کمک می‌کند تا بیمار با خیال راحت به فعالیت ورزشی برگردد و نتیجه عمل به‌خوبی حفظ شود.
جمع‌بندی نهایی
ورزش پس از بلفاروپلاستی باید با دقت و برنامه‌ریزی صحیح انجام شود تا روند بهبود بافت‌های اطراف چشم دچار اختلال نشود. فعالیت‌های شدید در هفته‌های ابتدایی می‌توانند باعث افزایش تورم و حتی خونریزی شوند، بنابراین بازگشت به تمرین باید به‌تدریج و زیر نظر پزشک انجام گیرد. پیاده‌روی سبک و تمرین‌های کششی آرام، در مراحل اولیه بهترین گزینه‌ها هستند و به حفظ سلامت عضلات و گردش خون کمک می‌کنند، بدون اینکه فشاری بر زخم‌ها وارد شود.
به‌مرور زمان و پس از ترمیم کامل بخیه‌ها، می‌توان ورزش‌های هوازی و سپس فعالیت‌های سنگین‌تر را با احتیاط از سر گرفت. گوش دادن به بدن و توجه به علائمی مانند درد، فشار یا افزایش تورم ضروری است. هرگونه ورزش تماسی یا حرکاتی که احتمال ضربه به چشم را دارند باید تا زمان تأیید پزشک به تعویق بیفتند.
در نهایت، رعایت اصول مراقبتی و کاهش تعریق شدید هنگام تمرین، در کنار نوشیدن آب کافی و حفظ آرامش، به بیمار کمک می‌کند تا بدون نگرانی و با حفظ نتیجه عمل، دوباره به فعالیت‌های ورزشی مورد علاقه خود بازگردد و زندگی روزمره‌اش را با انرژی و اعتمادبه‌نفس ادامه دهد.
بدون دیدگاه