معرفی جراحی ترمیمی و انکولوژی
جراحی پلاستیک شامل دو شاخه اصلی «زیبایی» و «ترمیمی» است. در جراحی ترمیمی، پزشک تلاش میکند تا عملکرد و ظاهر طبیعی اعضای بدن را پس از آسیب، نقص مادرزادی یا بیماریهایی مانند سرطان بازگرداند. این نوع عملها که غالباً جنبه درمانی داشته و برای کیفیت زندگی بیمار ضروری هستند، هدفشان بهبود تواناییهای عملکردی (مانند بلع، صحبت و حرکت) و نیز ظاهری طبیعیتر است. مطالعات نشان دادهاند که اعمال جراحی زیبایی-ترمیمی میتواند کیفیت زندگی بیماران را به طور قابلتوجهی بهبود بخشد و جنبههای جسمی و روانی آنها را تقویت کند. کلینیک پیشرفته پوست، مو و زیبایی دکتر بیتا ساقی با بهرهگیری از تیمی مجرب و تجهیزات پیشرفته، خدمات جامع جراحی ترمیمی و انکولوژی را با تمرکز بر بهبود کیفیت زندگی ارائه میدهد.
در کلینیک دکتر بیتا ساقی، جراحیهای ترمیمی و آنکولوژی پوست در چارچوبی پزشکی و همدلانه انجام میشود. در این رویکرد، تخصص زیباییپزشکی با دانش سرطانشناسی ترکیب شده تا بیماران علاوه بر درمان کامل تومور، سریعتر به زندگی طبیعی بازگردند. به این ترتیب، همواره تلاش میشود با بهرهگیری از جدیدترین فناوریها و استانداردهای جهانی، هم عملکرد عضو آسیبدیده حفظ شود و هم تصویر ذهنی و احساس اعتماد به نفس بیمار بهبود یابد.
درمان سرطانهای سر و گردن
آشنایی با سرطان سر و گردن
سرطانهای ناحیه سر و گردن، شامل تومورهای دهان، حنجره، حلق، بینی، سینوسها و غدد بزاقی هستند. این سرطانها بهویژه در مردان شایعترند و عوامل خطر اصلی آنها عبارتند از استعمال دخانیات، مصرف الکل و عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV). سرطانسرگردن اغلب بهصورت کارسینوم سلول سنگفرشی رشد میکند. تشخیص زودهنگام نقشی کلیدی در درمان موفق دارد؛ برای مثال در مراحل اولیه تشخیص، میزان بقای پنجساله حدود ۸۳٪ است، ولی در تشخیصهای دیررس به حدود ۳۷٪ کاهش مییابد. به همین دلیل، معاینات منظم، بیوپسی هر ضایعه مشکوک و استفاده از روشهای تصویربرداری پیشرفته مثل سیتیاسکن یا MRI بسیار مهم است.
جراحی و بازسازی
درمان اصلی سرطانهای سر و گردن، برداشت جراحی تومور و غدد لنفاوی مجاور است. جراحی در کلینیک دکتر بیتا ساقی با دقت بالا انجام میشود و در صورت لزوم، تکنیکهای پیشرفته نظیر لاپاراسکوپی یا رباتیک برای برداشتن دقیق تومور به کار میرود. پس از برداشتن ضایعه سرطانی، بازسازی ناحیه آسیبدیده اهمیت زیادی دارد. جراحان پلاستیک با استفاده از تکنیکهای میکروواسکولار (نظیر فلپهای پیوندی با عروق نازک) میتوانند بافتهایی از سایر نقاط بدن را به محل جراحی منتقل کنند. این امر به بازسازی ساختارهایی مانند فک، گونه یا زبان کمک میکند و علاوه بر بهبود ظاهر، عملکردهایی مثل بلع و گفتار را بازیابی میکند. به عنوان مثال، بازسازی فک ضمن حفظ تداوم استخوان، بلع و گفتار را بهبود میدهد. کلینیک دکتر ساقی در استفاده از این روشهای نوین پیشگام است تا بهترین نتایج عملکردی و زیبایی را برای بیماران تأمین کند.
مراقبتهای پس از عمل
بعد از جراحی، مراقبتهای ویژهای لازم است. بیمار پس از عمل تحت نظر قرار میگیرد و تیم پزشکی دستورالعملهای دقیق برای مراقبت از محل جراحی، تغذیه مناسب و فیزیوتراپی گفتار یا حرکتی را ارائه میکند. بهبود کامل ممکن است ماهها طول بکشد و نیاز به توانبخشی گفتاری، تغذیهای و گاه درمانهای تکمیلی داشته باشد. در کلینیک دکتر بیتا ساقی، برنامههای توانبخشی فردی متناسب با نیاز هر بیمار تدوین میشود تا از برگشت سریعتر به زندگی روزمره اطمینان حاصل گردد.
نوآوریها در درمان
صنعت پزشکی جراحی سر و گردن همواره در حال پیشرفت است. استفاده از فناوریهایی مانند جراحی بازتابی (اندوسکوپیک)، برنامهریزی سهبعدی پیش از عمل و پیوندهای بافتی پیشرفته، موجب بهبود دقت عمل و کاهش عوارض میشود. افزون بر این، تحولات در زمینه درمانهای هدفمند و ایمنیشناختی (ایمونوتراپی) نیز افقهای جدیدی را برای درمان سرطان سر و گردن گشوده است. کلینیک دکتر ساقی با بکارگیری آخرین یافتههای علمی و تجهیزات روز، به دنبال ارائه بهترین روشها در درمان و بازسازی این نوع سرطانها است.
درمان سرطانهای پوست
شناخت انواع سرطان پوست
سرطانهای پوست از شایعترین سرطانها هستند که عمدتاً ناشی از تابش بیشازحد اشعه فرابنفش خورشید یا سایر منابع UV است. سه نوع اصلی سرطان پوست عبارتند از کارسینوم سلول پایه (BCC)، کارسینوم سلول سنگفرشی (SCC) و ملانوما. کارسینوم سلول پایه شایعترین نوع و معمولاً کمخطرترین است؛ SCC اندکی پرخطرتر بوده و ملانوما اگرچه کمتر دیده میشود، مهاجمترین شکل سرطان پوست است. آگاهی از تفاوت این نوع سرطانها اهمیت دارد زیرا روشهای درمانی و درصد بهبود ممکن است متفاوت باشد.
جراحی و تکنیکهای برداشت تومور
درمان مرسوم سرطانهای غیرملانومایی پوست (BCC و SCC) عمدتاً جراحی است. بسته به اندازه و محل تومور، روشهای متفاوتی مانند برداشتن استاندارد توده، تراشیدن سطح با دستگاه (curettage) یا بهویژه جراحی میکروسکوپی Mohs به کار میروند. جراحی موهس روشی است که در آن لایههای نازک پوست به ترتیب برداشته و زیر میکروسکوپ بررسی میشوند تا تمام سلولهای سرطانی حذف شود. این روش درمانی نسبت به جراحیهای ساده، بهترین شانس را برای حذف کامل تومور با حفظ هرچه بیشتر بافت سالم فراهم میکند، اگرچه پیچیدهتر و طولانیتر است. معمولاً این اعمال در مطب یا کلینیک با بیحسی موضعی انجام میشود و اکثر بیماران همان روز به خانه برمیگردند. در مواردی که تومور خطر انتشار بالاتری دارد، پس از جراحی بسته به تشخیص، ممکن است پرتودرمانی یا شیمیدرمانی نیز توصیه شود.
بازسازی پس از برداشت تومور
پس از برداشتن تومورهای بزرگ پوستی، گاهی بخیه مستقیم پوست امکانپذیر نیست. در چنین شرایطی از پیوند پوست (گرافت) یا جابجایی بافتهای مجاور (فلپ) استفاده میشود تا زخم پوشانده شده و ظاهر ناحیه ترمیم شود. برای مثال، بخشی از پوست سالم سایر نقاط بدن (مثلاً پشت گوش یا ران) برداشته و روی محل برداشتشده پیوند میخورد. این روشها میتوانند ضمن بهبود ترمیم زخم، ظاهر ناحیه را به حالت طبیعی نزدیک کنند. در کلینیک دکتر بیتا ساقی، چنین بازسازیهایی توسط جراحان با تجربه پلاستیک انجام شده و مراقبتهای بعد از عمل برای به حداقل رساندن اسکار و عوارض دیگر فراهم میشود.
پیشگیری و مراقبتهای تکمیلی
اقدامات پیشگیرانه نقش محوری در کاهش خطر ابتلا به سرطان پوست دارند. مهمترین اقدامات عبارتند از اجتناب از آفتابسوختگی، استفاده روزانه از کرم ضدآفتاب با SPF 30 یا بالاتر، پوشیدن لباس محافظ در برابر آفتاب و اجتناب از سولاریوم. مطالعات نشان میدهد استفاده منظم از ضدآفتاب میتواند از شکلگیری ضایعات پیشسرطانی مانند کراتوز اکتینیک جلوگیری کرده و حتی بروز سرطانهای سلول سنگفرشی و ملانوما را کاهش دهد. همچنین معاینات منظم پوست و مراجعه به متخصص در مواجهه با هر ضایعه جدید یا تغییر یافته، میتواند سرطان پوست را در مراحل اولیه تشخیص داده و درمان مؤثرتری را میسر سازد. کلینیک دکتر ساقی، علاوه بر جراحی، خدمات مشاوره و چکاپ پوست را نیز ارائه میدهد تا به پیشگیری و تشخیص زودهنگام کمک شود.
خدمات ترمیمی تخصصی در کلینیک دکتر بیتا ساقی
در کلینیک پیشرفته دکتر بیتا ساقی، خدمات متنوع و تخصصی جراحی ترمیمی ارائه میشود. هر یک از این اعمال ترمیمی برای برطرف کردن مشکلات خاصی طراحی شده و با هدف بهبود عملکرد و ظاهر انجام میگیرد.
ترمیم اسکار
جراحی ترمیم اسکار با هدف کاهش مشخص بودن جای زخم انجام میشود. روشها شامل برداشتن یا بریدن دوباره اسکار، جابجایی پوست اطراف (مانند تکنیک Z پلاستی) و گاهی استفاده از لیزر است تا بافت اسکار با پوست مجاور هماهنگ شود. این عمل میتواند اعتمادبهنفس بیمار را افزایش دهد. خطرات احتمالی شامل عفونت، خونریزی، تغییر موقت حس پوست، و احتمال بازگشت اسکار است. مراقبت پس از عمل معمولاً شامل پانسمان، استفاده از پمادهای ترمیمکننده و اجتناب از فشار شدید روی محل جراحی است.
ترمیم بینی (بازسازی بینی)
در مواردی که ساختار بینی بر اثر تروما، جراحی قبلی یا نقص مادرزادی آسیبدیده است، جراحی بازسازی بینی انجام میشود. این جراحی با استفاده از گرافتهای غضروفی یا استخوانی و تکنیکهای ویژه، هم ظاهر بینی را اصلاح و هم عملکرد تنفس را بازمیگرداند. در این روش، تمرکز اصلی بر ترمیم ساختمان داخلی بینی برای بهبود گردش هوا است، اگرچه ظاهر بینی نیز متناسب با آن اصلاح میشود. خطرات شامل خونریزی، عفونت، نیاز به جراحی مجدد و گاهی واکنش به گرافت است. ترمیم بینی با هدف بهبود عملکرد تنفسی لازم و درمانی است، در حالی که رینوپلاستی زیبایی صرفاً برای تغییر شکل ظاهری بینی انجام میشود.
ترمیم سوختگی
سوختگیهای شدید ممکن است باعث از دست دادن نواحی وسیعی از پوست و چسبندگی بافتهای زیرین شوند. در این موارد، جراحیهای ترمیمی شامل برداشتن بافت آسیبدیده (دهیدراسیون سوختگی) و استفاده از گرافت یا فلپهای پوست برای پوشاندن محل سوخته است. مثلاً پیوند پوست سالم از ناحیهای دیگر برای جایگزینی ناحیه از دسترفته کاربرد دارد. این بازسازیها علاوه بر بهبود ظاهر، از ایجاد محدودیت حرکتی در ناحیه مانند مفاصل جلوگیری کرده و عملکرد طبیعی پوست را تا حد امکان بازیابی میکنند. انجام ترمیم سوختگی اغلب چند مرحلهای است و نیاز به مراقبتهای فشاری و توانبخشی دارد. این نوع جراحیها ضرورت درمانی دارند تا از معلولیت و ناتوانی بلندمدت پیشگیری شود.
بازسازی صورت
در جراحیهای ترمیمی صورت که پس از تروما یا برداشت تومور انجام میشود، بازسازی ساختارهای استخوانی و نرم اهمیت ویژهای دارد. آسیب به استخوان و بافت صورت میتواند توانایی بیمار در چشمک زدن، لبخند زدن، صحبت یا غذا خوردن را مختل کند. جراحان پلاستیک با انتقال فلپهای بافتدارِ دارای رگ خونی (فلپهای میکروواسکولار) تلاش میکنند تا نواحی برداشتهشده را بازسازی کنند. این عملها ممکن است از پوست، عضله یا حتی استخوان بیمار در منطقهای دیگر استفاده کرده و آن را به ناحیه آسیبدیده پیوند دهند. هدف از بازسازی صورت، هم بازیابی عملکردهای طبیعی چهره و هم برگرداندن جلوه ظاهری مناسب است. مراقبتهای پس از این جراحی شامل کنترل ورم، پانسمان منظم و تمرینات فیزیوتراپی صورت است.
بلفاروپلاستی ترمیمی
بلفاروپلاستی ترمیمی جراحی اصلاحی پلک بالا است که پس از آسیب یا حذف تومور پلک انجام میشود. در این عمل پوست و چربی اضافی برداشته شده تنظیم میشود تا پلکها بتوانند به درستی بسته و باز شوند، که برای حفاظت چشم ضروری است. این جراحی میتواند تاری دید ناشی از افتادگی پلک را برطرف کند و ظاهر چشم را به حالت طبیعی بازگرداند. مراقبت بعد از عمل معمولاً شامل استفاده از کمپرس سرد، قطره یا پماد اشک مصنوعی و محافظت از چشمها است. بر خلاف بلفاروپلاستی زیبایی، که صرفاً برای جوانسازی ظاهر پلکها انجام میشود، بلفاروپلاستی ترمیمی جنبهٔ درمانی و ضروری داشته و برای اصلاح نقص عملکردی یا ظاهری ناشی از بیماری یا تروما انجام میگیرد.
جراحی ترمیمی پلک پایین
جراحی ترمیمی پلک پایین برای اصلاح نواقصی مانند اکتروپیون (برگشت پلک به سمت خارج)، اینتروپیون (برگشت پلک به داخل) یا نقایص پس از برداشتن تومور پلک پایین استفاده میشود. در این عمل، بافتهای نگهدارنده پلک و اتصال به بافتهای اطراف بازسازی میشود تا چشمک زدن طبیعی و محافظت از چشم برقرار شود. برای مثال، ممکن است از پیوند غضروف یا فلپهای پوست برای تقویت لبه پلک استفاده شود. مراقبتهای پس از این جراحی شامل استفاده از پمادهای مرطوبکننده چشم و پرهیز از فشار مستقیم روی چشم است. جراحی ترمیمی پلک همانند سایر جراحیهای ترمیمی، برای بازگرداندن کارکرد طبیعی انجام شده و کاربرد زیبایی ثانویه دارد؛ بنابراین هدف اصلی آن حفظ سلامت چشم و عملکرد پلک است.
تماس با کلینیک دکتر بیتا ساقی
کلینیک پیشرفته پوست، مو و زیبایی دکتر بیتا ساقی آماده ارائه خدمات درمانی و ترمیمی در زمینه جراحیهای یادشده است.
آدرس: تهران، پاسداران، بوستان نهم، پلاک ۱۱۷، طبقه ۵، واحد ۱۴
تلفن تماس: 02179527
منابع:
منابع علمی و معتبر
- تفاوت بین جراحی ترمیمی و زیبایی | انجمن جراحان پلاستیک آمریکا (ASPS)
- کیفیت زندگی و جراحی زیبایی: مرور سیستماتیک و متاآنالیز | PubMed Central
- مروری بر برداشت و بازسازی جراحی در سرطانهای سر و گردن | PubMed Central
- بازسازی پوست پس از سرطان | انجمن جراحان پلاستیک و ترمیمی صورت آمریکا (AAFPRS)
- جراحی برای سرطانهای سلول بازال و سنگفرشی پوست | انجمن سرطان آمریکا
- پیشگیری از سرطان پوست | مؤسسه ملی سرطان آمریکا (NCI)
- ایمنی و خطرات اصلاح جای زخم | ASPS
- بازسازی بینی پس از تروما | انجمن راینولوژی پلاستیک
- پیوند پوست و فلپها | TeachMeSurgery
- بازسازی صورت | جانز هاپکینز