مزوتراپی

مزوتراپی از روش‌های درمانی موضعی پوست است که کاربردهای متعددی دارد؛ مزوتراپى می‌تواند در درمان خشكى و كم آبى پوست، چین و چروک‌های سطحی، سلولیت، لك، جوانسازى و ریزش مو کمک کند.
در مزوتراپى مواد ویژه‌ای به شكل مايع با خاصیت درمانی به زیر پوست تزریق می‌شود. مواد مزوتراپی با توجه به مشکل فرد تعیین می‌شوند؛ مواردی همچون عصاره‌های گیاهی، ویتامین‌ها و آنزیم‌ها، داروها و هورمون‌ها از جمله مواردی هستند که در طی مزوتراپی به صورت موضعی به زير پوست تزریق می‌شوند.
واژه مزوتراپی از دو بخش "مزو" و "تراپی" تشکیل شده است. مزو (Meso) در زبان لاتین به معنی "میانی" بوده و تراپی (Therapy) هم به معنی "درمان" است. همانطور که از اسم این روش برمی‌آید، در مزوتراپی لایه‌ میانی پوست را درمان می‌کنیم.
با بيان ساده، پوست از سه لایه اپی‌درم (روپوست)، درم و هیپودرم تشکیل شده است:
١. اپی‌درم سطحی‌ترین لایه‌ پوست بوده که از سلول‌های شاخی و مرده تشکیل شده است. این لایه حدود ۱ میلی‌متر ضخامت دارد و بطور مداوم سلول‌هایش در حال تقسیم، مرگ و ریختن از روی پوست هستند.
٢. درم (Derm) لایه‌ میانی پوست بوده که از بافت پیوندی انعطاف پذیر تشکیل شده است. درم حاوی رشته‌های پروتئینی کلاژن، الاستین و هیالورونیک اسید است. این رشته‌های پروتئینی باعث سفتی، حفظ رطوبت، كشسانى و انعطاف پذیری پوست می‌شوند. با افزايش سن، مقدار این رشته‌ها کم شده و در نتیجه پوست شل، کدر و خشک می‌شود. فولیکول‌های مو، غدد چربی و غدد عرق نیز در این لایه قرار دارند.
٣. هیپودرم یا بافت زیرپوستی، عمقی‌ترین لایه‌ پوست است که از بافت چربی و پیوندی تشکیل شده است. این لایه وظیفه دارد که درم را به ساختارهای زیرین يعنى عضلات متصل کند.

تاریخچه مزوتراپی​​​​​​​

این روش درمانی سابقه‌ زیادی در پزشکی سنتی و مدرن دارد. اولین استفاده‌ از این روش به قرن ۱۲ میلادی و کشور فرانسه بازمی‌گردد. در آن سال‌ها پزشک دربار فرانسه با استفاده از سوزن، سوراخ‌هایی روی پوست ایجاد می‌کرد و داروهای گیاهی را روی سوراخ‌ها می‌ریخت تا بهتر جذب پوست شوند.

مزوتراپی به شکل امروزی و مدرن توسط پزشک فرانسوی دیگری در سال ۱۹۵۲ معرفی شد. دکتر میچل پیستور برای درمان بیماری آسم، تزریق وریدی دارویی به نام پروکائین را تجویز می‌کرد. وی بعد از مدتی دید که ریزش موی برخی بیماران بهبود یافته است.

​​​​​​​ دکتر پیستور برای درمان ریزش موی برخی دیگر از بیماران، پروکائین را به صورت زیر پوستی تزریق می‌کرد. وی نهایتاً در سال ۱۹۷۶ نام روش ابداعی خود را "مزوتراپی" گذاشت.
امروزه مزوتراپی یکی از روش‌های درمانی و زيبايى مشهور در دنيا است.

اثرات مزوتراپی بر پوست​​​​​​​

مزوتراپی روى هر سه لایه پوست اثرگذار است. اثرات درمانی این روش بر روی پوست، لایه‌ میانی و همچنین بافت‌های پیوندی زیرین پوست مشاهده شده است. همین اثربخشى باعث شده که مزوتراپى کاربردهای متنوعی داشته باشد و برای درمان ریزش مو، سلولیت، جوانسازى و موارد دیگر مؤثر باشد.
فواید مزوتراپی را می‌توان به ٢ بخش تقسیم کرد:

١. فواید ناشی از مواد تزریق شده به پوست
٢. تأثیر سوراخ‌های بسیار ریز ایجاد شده توسط سوزن

ریزآسیب‌های مفید
یکی از فواید بسیار جالب مزوتراپی، اثری است که ریزآسیب‌های ایجاد شده توسط سوزن‌های نازک مورد استفاده در این روش بر پوست می‌گذارند. سوزن تا عمق متوسط در پوست فرو می‌رود و آسیبی جزئی به آن وارد می‌کند. این آسیب باعث می‌شود تا فرآیندهای ترمیمی پوست فعال شوند. با فعال شدن فرآیندهای ترمیمی پوست، سلول‌های پوستی سالم شروع به ساخت و ترشح کلاژن، فاکتورهای رشد، پروتئین‌های بین بافتی و مواد دیگر می‌کنند. رگ‌های خونی جدید شکل می‌گيرد و سلول‌های بنیادی به سمت نواحی آسیب دیده حرکت می‌کنند. مجموعه اين وقایع به جوانسازی پوست و درمان مشکلاتی مثل ریزش مو کمک می‌کنند. بخش عمده‌ای از اثرات درمانی این روش به خاطر همین آسیب‌های جزئی و کنترل شده‌ است.

دارورسانی، آبرسانی و تغذیه پوست 
همانطور که گفتيم در جریان مزوتراپی موادی به درون پوست تزریق می‌شوند. محلول تزریق شده در این روش را اصطلاحاً کوکتل می‌نامند. فرمول کوکتل بسته به مشكل فرد تعیین می‌شود. مثلاً برای درمان ریزش مو، کوکتل مزوتراپی را به شکلی ترکیب می‌کنند که حاوی داروهای ضد ریزش و مواد غذارسان به فولیکول‌های مو باشد.
برخی از موادی که به طور معمول در کوکتل‌های مزوتراپی یافت می‌شوند در زیر فهرست شده‌اند:

داروها
اتساع دهنده عروق: داروهایی مانند بوفلومدیل که باعث افزایش خونرسانی به ناحیه‌ تحت درمان می‌شوند. این مواد ایمن و بی‌خطر هستند.
بی‌حسی موضعی: داروهایی مانند لیدوکائین و پروکائین که علاوه بر بی‌حسی، اثرات ضدالتهابی نیز دارند.
داروهای هورمونی: این موارد بیشتر در کوکتل‌های مزوتراپی مو استفاده می‌شوند. داروهایی مثل فیناستراید یا سیپروترون استات با مهار گیرنده‌های هورمونی، اثر هورمون‌های جنسی که باعث ریزش مو می‌شوند را مهار می‌کنند.
کلسی تونین: یکی از هورمون‌های طبیعی بدن که باعث بهبود خونرسانی، تغذیه فولیکولی و تغذیه پوستی می‌شود.
داروهای مغذی: موادی مانند سیلیکون که به طور طبیعی در پوست و موی ما وجود داشته و نقش ساختمانی مهمی دارند.
ال‌-کارنیتین: ماده‌ تجزیه‌کننده چربی‌ها که برای درمان سلولیت استفاده می‌شود.

ویتامین‌ها
ویتامین B5: یکی از ویتامین‌های خانواده B که در تقسیم سلولی و بهبود بافت پوستی نقش مهمی ایفا می‌کند.
بیوتین: اثری مشابه ویتامین B5 دارد. کمبود بیوتین باعث پوسته پوسته شدن و ریزش مو می‌شود. این ویتامین در تنظیم ترشح غدد چربی پوستی نیز مؤثر است.
ویتامین C : آنتی اکسیدان مفید و یکی از موادی که تولید کلاژن را تحریک می‌کند.
ویتامین A : کلاژن سازی را تحریک کرده و دارورسانی به پوست را بهبود می‌بخشد.
مواد معدنی: عناصری مانند مس، سلنیوم، فسفر و روی بر سلامت و شادابی پوست و موی ما مؤثر هستند.

سایر مواد
​​​​​​​سدیم پیروات: برای بهبود حالت کدر و خسته‌ پوست، كاهش آثار پیری و رفع لکه‌های پوست به كار مى رود.
گلیکولیک اسید: ماده‌ روشن کننده كه برای بهبود اسکارها، لکه‌های تیره و ترک‌های پوستی كاربرد دارد.
کافئین: در محلول‌های لیپولیتیک استفاده شده و در درمان سلولیت و ریزش مو مؤثر است.
سایر مزایای مزوتراپی:
هزینه مناسب نسبت به تأثیرات درمانی زيبايى بالا
روشی کم‌تهاجمی و بدون نياز به جراحی
بدون نیاز به بیهوشی و بدون درد
دوره‌ ترميم و نقاهت کوتاه و بدون نیاز به مراقبت‌های خاص بعد از درمان
عوارض جانبی محدود
​​​​​​​

کاربردهای مزوتراپی

کاربردهای مزوتراپی به مرور زمان با بهبود ترکیب و تنوع كوكتل‌هاى تزریقی بیشتر شدند. در تمامی کاربردهای مزوتراپی هدف ما یک چیز است: وارد کردن موادی به پوست که باعث می‌شود سلول‌ها به بهترین شکل ممکن فعالیت کنند.

برخی از کاربردهای این روش شامل موارد زیر است:

١. درمان لك‌ها و اسکارها
می‌توان کوکتل مزوتراپی را به شکلی تهیه کرد که باعث کاهش لک‌های پوستی شود. لک‌های پوستی ناشی از فعالیت سلول‌های پوستی خاصی به نام ملانوسیت‌ها هستند. برخی مواد موجود در كوكتل مزوتراپی می‌توانند فعالیت ملانوسیت‌ها را کنترل کنند. به همین خاطر می‌توان از مزوتراپی برای بهبود برخی از لک های ناشی از آفتاب و ملاسما استفاده کرد.
از مزوتراپی می‌توان برای کاهش جای زخم و آثار به جا مانده از آکنه‌ها نیز استفاده کرد؛ به ویژه اگر جای آکنه به شکل لك‌هاى پوستى در آمده باشد. هیالورونیک اسید استفاده شده در کوکتل مزوتراپی تا حدى به پوست حجم می‌دهد و سایر آنتی‌اکسیدان‌ها و آمینواسیدها با اثرات ضد التهابی خود، پوست را تحریک کرده تا روند ترمیم را تسریع کند.

٢. درمان ریزش مو
یکی از کاربردهای مؤثر مزوتراپی، بهبود ریزش مو و تحریک رشد دوباره‌ موها است. از این روش می‌توان به عنوان درمان پشتیبان یا مکمل برای آلوپسی آندروژنیك (ریزش مو با الگوی زنانه و مردانه)، تلوژن افلوویوم (ریزش موی ناشی از استرس)، مشکلات ساقه مو، ریزش مو سکه‌ای و افزایش سرعت رشد موها استفاده کرد.
مزوتراپی برای بهبود ریزش مو سه کار مهم انجام می‌دهد:
بهبود خونرسانی و تحریک سلول‌های پوستی برای تولید فاکتورهای رشد و ترمیم با ایجاد آسیب‌های کوچک
غذارسانی به فولیکول‌های مو با تزریق ویتامین‌ها و مواد مغذی
رساندن داروهای ضد ریزش مو به شکل مستقیم به فوليكول‌ها
معمولاً انواعی از ریزش مو که در بالا اشاره کردیم، به خوبی به مزوتراپی جواب می‌دهند. منتها برای بهبود ریزش مو و رشد دوباره‌ موها باید درمان دارويى را طبق نظر پزشك متخصص پوست و مو و چند جلسه‌ درمانی مزوتراپی را طی کنید. بعد از آن هم بهتر است با فواصل بیشتر جلساتی داشته باشید تا اثرات مزوتراپی تثبیت شود.

٣. درمان سلولیت
​​​​​​​گاهی از مزوتراپی به عنوان روشی برای کاهش سایز و از بین بردن چربی‌های موضعى بدن یاد می‌شود. مزوتراپی با كوكتل‌هاى چربى سوز می‌تواند چربی‌های اضافی زیر پوست را کاهش داده و باعث سفت شدن پوست شل شود، اما نباید انتظار معجزه از آن داشته باشید.
ذخایر چربی در سلولیت و نواحی خاص مثل غبغب و زير چانه به شکلی هستند که می‌توان با تزریق آنزیم‌های خاص تجزیه‌شان کرد تا به مرور زمان از آن محل حذف شوند. آنزیم‌هایی که به این ذخایر چربی به صورت موضعی تزریق می‌کنیم غشای سلول‌های چربی را باز کرده و باعث آزادسازی چربی‌ها می‌شوند. چربی‌های آزاد شده توسط سیستم لنفاوی جمع‌آوری شده و دفع می‌شوند.

عوارض جانبی مزوتراپی​​​​​​​ چیست؟

در مزوتراپی به علت این که دارو به شکل موضعی و دقیقاً در محل مشکل دار تزریق می‌شود، عوارض جانبی نادر و محدود هستند. برخی عوارض که تاکنون گزارش شده‌ عبارت‌اند از:
واکنش آلرژیک یا حساسیت به داروها و مواد تزریق شده به پوست: حساسیت‌ دارويى ممکن است بلافاصله بعد از مزوتراپى یا حتى بعدتر نمایان شود؛ معمولاً خفیف بوده و نادر است. یکی از مواد استفاده شده در مزوتراپی به اسم لسيتین گاهی باعث التهاب و ورم موضعی می‌شود.
​​​​​​​
عفونت‌های پوستی: این عارضه ممكن است ناشی از خطای حين تزريق و يا به دلیل عدم رعایت مراقبت‌های بعد از مزوتراپى توسط بیمار باشد.
ظاهر شدن لکه‌های تیره یا روشن در محل تزریق
کبودی و خون مردگی در محل مزوتراپى
ایجاد زخم، اسکار یا بدشکلی در محل تزريق
التهاب بافت چربی زیرپوستی
​​تقریباً همه‌ این عوارض و خطرات نادر هستند و تنها التهاب است که مى تواند در برخی از بیماران به شکل موقتی ایجاد شود. به هر حال تا امروز عوارض شدید یا آسیب پوستى در کلینیک دكتر بيتا ساقى رخ نداده است.

آیا مزوتراپی درد دارد؟​​​​​​​

خیر؛ مزوتراپی معمولاً دردناك نيست. هم سوزن‌های تزريق مخصوص و بسیار نازک هستند و هم در محلول تزریقی از داروهای بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود. همچنين در كلينيك دكتر بيتا ساقى قبل از مزوتراپى از كرم هاى بى حس كننده در محل استفاده مى شود تا حين تزريق آسوده تر باشيد.

هزینه مزوتراپی چقدر است؟​​​​​​​

هزینه مزوتراپی بسته به مشكل فرد و علت مزوتراپى، محل تحت درمان، كوكتل استفاده شده و تعداد جلسات متفاوت است. عوامل مؤثر بر قیمت در جلسه مشاوره توسط پزشک متخصص بررسی و قیمت نهایی اعلام می‌شود.

درمان مزوتراپی چند جلسه است؟

تعداد جلسات مزوتراپی به شرایط فرد و پاسخ‌دهی پوست‌ بستگی دارد. تعداد جلسات مزوتراپی معمولاً بین ٨-١٥ جلسه متغیر است. فواصل بین جلسات هم متغیر است. اغلب ۴ جلسه اول با فواصل ۷ روزه و جلسات بعدی با فواصل دوهفته‌ای و ماهانه انجام می‌شود.

مراقبت‌های قبل و بعد از مزوتراپی چگونه است؟​​​​​​​

این روش درمانی نیازی به مراقبت‌های خاص ندارد و می‌توانید بلافاصله بعد از مزوتراپى به فعاليت‌هاى روزمره مشغول شوید. سایر مراقبت‌ها شامل توصیه‌های عمومی است که در مورد بیشتر روش‌های درمانی-زيبايى پوست و مو باید رعایت کنید:
براى مزوتراپى موهاى سر، شب قبل یا صبح روزی که قرار است به کلینیک مراجعه کنید، سر خود را بشویید.
​​​​​چند روز قبل از جلسه‌ درمانی نباید داروهایی مانند آسپرین و ایبوپروفن ( مسكن هاى NSAIDs) مصرف کنید. اگر از داروهای ضد انعقادی یا رقیق کننده خون استفاده می‌کنید، حتماً قبل از مزوتراپى به پزشک کلینیک اطلاع دهید تا در مورد مصرف آن‌ها راهنمایی‌تان کند.
حداقل تا ۲۴ ساعت قبل و بعد از مزوتراپی موهای سر، از داروهای موضعی مراقبت مو، داروهای موضعی ضد ریزش، محصولات حالت دهنده، مواد آرایشی مو، کراتینه و … استفاده نکنید.
تا ۸ ساعت بعد از مزوتراپی سر خود را نشویید و دوش نگیرید. از ٢٤ ساعت بعد می‌توانید حمام بروید. در هفته‌ اول بعد از مزوتراپی موهای سر بیش از ۱۵ دقیقه در حمام نمانید و از آب گرم استفاده نکنید. این موارد می‌توانند باعث کبودی شوند.
تا ٢٤-٤٨ ساعت بعد از مزوتراپی ورزش نکنید. ورزش باعث تعریق و انقباض عضلات و خروج محلول مزوتراپی از پوست می‌شود.
آب و مایعات فراوان بنوشید.
اگر در پوست خود برآمدگی‌هایی مشاهده کردید، احتمالاً به این معنی است که نسبت به محلول مزوتراپی حساسیت داشته‌اید؛ در این صورت با کلینیک تماس بگیرید.
​​​​​​​تا ۲۴ ساعت بعد از مزوتراپى از مصرف داروهای ضد التهابی (مثل آسپرین و ایبوپروفن) و ویتامین E خودداری کنید. مصرف استامینوفن بلامانع است.

مزوتراپى بهتر است يا لیپوساکشن؟

مزوتراپی در مقایسه با لیپوساکشن یک روش کم‌تهاجمی جایگزین برای حذف چربی‌های اضافی است. در لیپوساکشن بافت چربی اضافى زیر پوست شکم، ران‌ها، پشت و غبغب برای همیشه از بدن خارج می‌شوند. این کار با استفاده از كانولا و ایجاد یک برش بسيار كوچك روی پوست صورت می‌گیرد. سپس دستگاه مکنده چربی‌های اضافى بدن را بیرون می‌کشد.
​​​​​​​ لیپوساکشن تحت بى حسى موضعى و گاهى تحت بی‌هوشی عمومی انجام می‌شود. با وجود این که لیپوساکشن روشی مؤثر و دائمی برای از بین بردن چربی‌ها است، دوره‌ نقاهت و ریکاوری ممکن است تا ۶ هفته طول بکشد. همچنین عوارض آن به مراتب بيشتر از مزوتراپى است؛ این عوارض شامل آسیب به عروق خونی و اعصاب، کانتور نامناسب، سوختگی و عفونت می‌شود. قیمت لیپوساکشن چندين برابر مزوتراپی است.
به طور کلی مزوتراپی برای حذف چربی‌های موضعی به شکلی که لیپوساکشن آن را انجام می‌دهد، مناسب نیست. مزوتراپی برای رفع سلولیت و ذخایر کوچک چربی مؤثر است ولی نمی‌تواند در حد لیپوساکشن عمل کند. در كل براى تشخيص روش مناسب حذف چربی، بهتر است قبل از تصميم گيرى با متخصص پوست مجرب و ماهر مشاوره داشته باشيد تا بهترين روش را براى شما در نظر گيرد.